Categoriearchief: Lessen en lezingen

Op vrijdagochtend de 27e januari stond Bert van Vondel, gastdocent van Stichting Vredesonderwijs Nederland, voor de klas op OBS ’t Jaarfke in Scheemda. Opnieuw gaf hij enthousiast en betrokken een ochtend lang Vredesonderwijs aan de kinderen van groep 8. Wie Bert in de afgelopen 10 jaar al eens voor en in de klas heeft meegemaakt merkt dat hij nog niets van zijn passie verloren heeft. Geschiedenis is een vertelvak is zijn motto. Mede doordat hij het verhaal op een cabareteske wijze brengt, gelardeerd met een keur aan authentieke gebruiksvoorwerpen, hangen de kinderen en vaak ook de leerkracht(en) telkens en de hele ochtend geboeid aan zijn lippen. Ook deze ochtend toonden de kinderen zich sterk geïnteresseerd in de getoonde voorbeelden. Ze leerden hun eigen rol, verantwoording en betrokkenheid, over denk-verschillen, over aannames en leugens, geloof, waarheid en werkelijkheid. Het ‘heilige hout’ doet ook in deze klas zijn ronde en lopen de kinderen – op een leerling na – zonder meer in de opgestelde val en loopt het leerlingenleger braaf marcherend de klas uit.

Het is de voor kinderen de helder geformuleerde manier waarop Bert deze onderwerpen behandeld waardoor de kinderen het handen en voeten kunnen geven en begrijpen. Vredesonderswijs is meer dan het jaarlijks in herinnering brengen van een exclusieve tijdsperiode die bekend staat als de Tweede Wereldoorlog en deze vervolgens te laten herleven. Vredesonderwijs is het inzichtelijk maken en benoemen van oorzaken hoe wereldwijd en al eeuwen lang oorlogen veroorzaakt worden door gebruikmaking van misleiding en bedrog. Met voorbeelden en tast- en zichtbare bewijzen brengt Bert elke gastles weer de praktijken op een voor kinderen begrijpelijke wijze in de klas en op het digibord.

“De kinderen zijn vanaf het begin betrokken, de manier van vertellen boeit ze. Bert laat de leerlingen inzien anders te denken en anders tegen dingen aan te kijken! Dit gebeurt aan de hand van pakkende voorbeelden waardoor de leerlingen inzien dat als je ‘gewoon’ denkt, het niet klopt. Er wordt veel nieuwe en bijzondere informatie verteld over de oorlog. Bert maakt veel gebruik van materiaal, waardoor de leerlingen een goed beeld krijgen van hoe het was, zoals wapens, helmen en artikelen. Ook vind er veel interactie met de leerlingen plaats.”

Martine Alting, leerkracht groep 8, OBS ’t Jaarfke – Scheemda

Vrijdag 20 januari 2017 gaf Bert van Vondel, gastdocent van Stichting Vredesonderwijs Nederland, aan de kinderen van groep 8 van De Noordkaap in Oostwold een gastles Vredesonderwijs. Al bij aankomst stonden een paar sterke kinderen paraat om mee te helpen de kisten & dozen leskistmateriaal naar het eigen lokaal te brengen.

Door zijn beeldende manier van lesgeven maakt hij van het vak ‘Geschiedenis’ zo af en toe een cabaretvoorstelling en weet hij de kinderen mee te nemen in het verhaal. Hij dompelt zijn jonge luisteraars onder in een geschiedenisdouche, vertelt over DES-kundigen vertelt van NA-denkers en over ZELF-denken, over waarheid, waan en werkelijkheid. Geeft voorbeelden van manipulatie, misleiding en bedrog uit eerdere oorlogen, over het gruwelijke propagandasprookje van mensenzeep uit de Eerste Wereldoorlog, laat het ‘heilige hout’ de klas rond gaan en nog veel meer.

Aan het einde van de ochtend en de gastles ontvangt hij van de klas applaus en hij laat zich door hen en leerkracht Jolanda overhalen na de middagpauze verder te gaan. Hij heeft veel te vertellen en de belangstellende kinderen en leerkracht hebben nauwelijks overredingskracht nodig om Bert door te laten zetten tot aan het einde van de schooldag.

“Bert zou een ochtend komen vertellen over het onderwerp Vredesonderwijs, best lang in een groep met veel drukke pubers zou je denken. Fout! Te kort in een groep drukke pubers. Ademloos hebben de kinderen de hele ochtend zitten luisteren naar onderwerpen als oorlog, vrede, wapens, massagedrag en symbolen die je ook nu nog overal dagelijks tegenkomt.

Niets is wat het lijkt, er zijn zoveel waarheden. Niet na-denken maar denken is wat de kinderen moeten doen. De kinderen werden zich bewust van alles, veel wat al voorbedacht is. Dat er een hoop zaken zijn die als vanzelfsprekend/normaal worden beschouwd, terwijl dat helemaal niet waar is!

Te kort was het, echt! Spontaan nodigden we Bert uit om te blijven om ook in de middag verder te gaan met zijn verhaal. Zonder twijfel ging Bert op deze uitnodiging in. Vredesonderwijs, een aanrader voor alle bovenbouwgroepen!

Bert, van ons mag je zeker terugkomen!”

Jolanda Frima-Lukens,
Leerkracht groep 8 – OBS De Noordkaap, Oostwold

Op Vrijdag 13 januari 2017 gaf Bert van Vondel, gastdocent van de Stichting Vredesonderwijs Nederland, aan groep 7/8 van OBS Letterwies te Nieuwolda een ochtendvullende Vredesles. Bert is een verteller en dat is met name voor het vak ‘Geschiedenis’ een pre en dat zorgt ervoor dat alle kinderen al snel geboeid worden, vooral ook door de manier en wijze waarop hij het verhaal brengt. Hij weet de kinderen mee te nemen in zijn ‘voorstelling’ die af en toe iets wegheeft van een toneelvoorstelling van cabaretier Bert Visscher. Kinderen met een spanningsboog die normaliter na 15 minuten al afhaken blijven geboeid aan zijn lippen hangen en vergeten vaak de klok & pauze. Zo ook op OBS Letterwies. Aan het einde van de ochtend ontving hij van de kinderen een spontaan applaus als afsluiting en vroegen of hij snel weer langs kwam.

“Hallo Bert,

Het is prachtig om te zien en te horen hoe jij recht uit je hart, vol passie en met enorme gedrevenheid jouw missie volgt!

Op een heel indringende manier weet je kinderen te boeien en ze een hele ochtend naar je te laten luisteren; ze te laten (in)zien dat ze zélf moet denken en doen! Je laat ze beseffen dat wat ‘waar’ lijkt te zijn, niet altijd de waarheid is. Ze leren van je dat een oorlog ‘gemaakt’ wordt en niet zomaar ‘ontstaat’.

Je laat ze inzien dat elkaar ‘na’-doen en ‘na’-lopen als een kudde schapen niet verstandig is. Aan het eind van de ochtend zeggen de kinderen je begrepen te hebben. En nog geen paar minuten later lopen ze als militairen met helm en geweer te marcheren door de gang…. als een kudde schapen. Een enkeling heeft je verhaal werkelijk begrepen en DIE probeer jij te bereiken in de hoop dat ze je missie afmaken: strijden voor vrede door zelf te denken en te controleren wat je ‘hoort’, ‘leert’ en ‘denkt dat het is’.

Bert, ik nodig je graag nog eens uit!”
Met vriendelijke groet,

Carla Jansen
Schoolcoördinator – leerkracht groep 7/8

Op donderdag 16 december j.l. gaf Bert van Vondel aan de leerlingen van groep 8 van OBS De Waterlelie Vredesonderwijs. In deze ochtendvullende gastles kwam veel aan bod, van denk-verschillen tot aan de hongerwinters in de oorlogen van de vorige eeuw. Naast veel authentiek leskistmateriaal dat bekeken en vastgehouden kon worden bestond deze gastles ook in het gezamenlijk bereiden van een heus hongerwinterdiner, met o.a. een stamppot van suikerbieten, witte kool, ui, aardappel en bloembollen. Het zelf roosteren van tamme kastanjes en het knabbelen op droog beschuit met eendenvet en gedroogde appeltjes stond ook op het hongermenu. Er werd gebruik gemaakt van authentiek materiaal zoals oude petroleum stelletjes, blikverpakking en eetgerei uit WOII dat beschikbaar gesteld werd door het bedrijf Quartermaster Store in Oude Pekela. Uiteraard trokken ook de meegebrachte militairia zoals helmen en geweren uit WOI en WOII de volle aandacht.

“De kinderen gaven aan veel geleerd te hebben over de (eerste- en ) tweede wereldoorlog. Ze waren erg enthousiast over de vele dingen ze zelf mochten doen en aanraken. Het eten maken en proeven was een groot succes, maar ook de gedachte erachter kwam goed over.

De leerlingen gaven aan dat ze inzagen dat groepsdruk een grote rol kan spelen bij gedrag. Ze gaven aan dat het verschil tussen werkelijkheid en waarheid soms erg lastig te onderscheiden was. Het deed ze nadenken over wat ze zelf eigenlijk vonden. Het deed ze ook inzien hoe mensen zich in oorlogen voelen.

Daarnaast leerden ze dat ze niet alles voor waarheid moeten aannemen. De leerlingen noemden de ochtend onder andere erg cool, leuk en grappig. Ze vonden de wijze waarop Bert van Vondel alles bracht een heel fijne ervaring. Ze hebben genoten van het enthousiaste vertellen.”

Crista Bruintjes, Jolien Norder en Jeroen Weeke.
Leerkrachten Groep 8, OBS de Waterlelie Winschoten

Inspirerend, boeiend en indrukwekkend. Een prachtige en boeiende les over oorlog en vrede in de wereld, aangevuld met veel materiaal en beelden. Duidelijk verteld, op niveau van de kinderen, af en toe humoristisch dan weer confronterend maar bovenal erg leerzaam. Top! De leerlingen en leerkracht hebben de hele ochtend geboeid geluisterd naar het verhaal en gekeken naar de beelden. De kinderen mochten het materiaal bekijken en aanraken. Volgens de kinderen de mooiste geschiedenisles van het schooljaar!

Bert, tot volgend schooljaar!

Hendrik Lubben, leerkracht groep 7/8, 8 juni 2016, OBS Europaschool – Muntendam