Op 27 november 2012 Hongerdiner in Winschoten: stamppot tulpenbollen/suikerbieten en andere lekkernijen
De Winschoter Bert van Vondel organiseerde op 27 november 2012 een Hongerdiner en nodigde elk uit aan te schuiven. Van Vondel organiseerde dit diner in het bijzonder ter nagedachtenis van zijn zusje Sofietje die in de Hongerwinter van 1944/45 aan de gevolgen daarvan overleden is. De datum hiervoor was niet willekeurig gekozen, het was de geboortedag van zijn zusje. Van de hongergeschiedenis tijdens de Tweede Wereldoorlog is nog maar bedroevend weinig bekend. Ook op scholen wordt hieraan vandaag de dag zijdelings aandacht besteedt. Dat 3.500.000 Nederlanders hongerden, 250.000 aan hongeroedeem leden en dat er minimaal 125.000 kinderen, vrouwen en zwakken aan gebrek, ziekten en honger gestorven zijn is voor de meeste Nederlanders onderhand een onbekend gegeven.
In de noordelijke provincies is er geen honger geleden. Men kent de Hongerwinter in dit deel van Nederland enkel nog van de verhalen van de mensen uit het westen die hier naar toe kwamen voor voedsel. Ook het beeld van de vele bleekneusjes die tijdens én lang na de oorlog op krachten kwamen op het noordelijke platteland is voor veel oudere noorderlingen nog wel herkenbaar. Waar écht honger geleden werd was in Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en een deel van westelijk Gelderland. Met name door de grote treinstaking van 17 september 1944 verergerde de toch al penibele voedselsituatie dramatisch. De familie van Van Vondel woonde toentertijd in de stad Utrecht en maakte aan den lijve het voedselgebrek, de ziekte, de honger en de dood mee, Sofietje stierf in 1945. Stamppot suikerbieten, tulpenbollen, koolsoep, gedroogde rozenbottels…, ze maakten onderdeel uit van de familiegeschiedenis. Als kind later te zeggen dat je het eten niet lustte of in je mond durfde te nemen dat je honger had zorgde in de familie logischerwijs voor heftige reacties.
Deelnemers aan het hongerdiner op 27 november konden op vertoon van voedselbonnen (en zoveel als er beschikbaar was) de smaak van tulpenbollen proeven, mits men zelf een etensblik/bord en lepel mee nam en het niet erg vond om in de rij willen staan. (De voedselbonnen waren ter plekke af te halen) Van Vondel gaf vooraf een kleine lezing over de Hongerwinter.
Als amateurhistoricus verzorgt hij al een negental jaren (2013) Vredesonderwijs voor het basis- en voortgezet onderwijs, met name in de Noordelijke provincies maar ook verder in Nederland. Daarnaast treedt hij op als gastspreker bij serviceclubs, ouderverenigingen, nutverenigingen, etc. Over het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog, de verbinding naar de Tweede Wereldoorlog en oorlog en propaganda in het algemeen verzorgd hij dagdeel vullende gastlessen en lezingen. Zijn boodschap is daarin heel duidelijk, elke oorlog is gebaseerd op misleiding en bedrog. Hij maakt inzichtelijk wat de rol van de propaganda in dit alles is en zet zijn luisteraars aan tot kritisch zelf-denken plaats van na-denken!
Om het verhaal van zijn zusje en de kennis over de Hongerwinter levend te houden is Van Vondel bezig een Geschiedenis-dagboek te schrijven, speciaal voor de jeugd. Hij hoopt dat het verhaal op enig moment in de winkel kan liggen. Daarnaast is het de bedoeling dat er ook een digitale versie en zo mogelijk een eigen site online komt. Een deel van het verhaal is al te lezen op deze site. Voorafgaand aan het Hongerdiner werd het door kunstenares Erlinde Ufkes uit Oostwold speciaal voor dit doel geschilderde kunstwerk Protect Me officieel onthuld door burgemeester Smit van de gemeente Oldambt.
Hongerdiner 2012 – Korte samenvatting:
Onthulling schilderij ‘Protect Me’
Datum: Dinsdag 27 november
Locatie: ‘Vredeskerk’, Burgemeester Venemastraat 7a, te Winschoten
Kunstenares: Erlinde Ufkes Stephanus
Tijdstip: ca. 17.30 uur
Onthulling: Burgemeester Smit Oldambt
Lezing Hongerwinter
Datum: Dinsdag 27 november
Locatie: ‘Vredeskerk’, Burgemeester Venemastraat 7a, te Winschoten
Tijdstip: ca. 18.00- 18.20 uur
Hongerdiner:
Datum: Dinsdag 27 november
Locatie: ‘Vredeskerk’, Burgemeester Venemastraat 7a, te Winschoten
Tijdstip: ca. 18.30 – 19.30 uur
Menu: o.a. stamppot suikerbieten/tulpenbollen, koolsoep, gedroogde appels, gedroogde rozenbottels, havermoutklont met suikerbietenpulp, vlierbessen en geraspte appel (op is op)
Kosten: laag, 2,5 euro, iedereen welkom
Benodigdheden: etensblik/bord en lepel
Geschiedenis Dagboek:
Werktitel: Sofietje, het geschiedenis-dagboek van het meisje van vak 13-F 3
Verwachte digitale/papieren publicatie: nog onbepaald