Categoriearchief: Lessen en lezingen

Woensdag 18 april 2018 stonden Rowan Bosma en Delilah Dodde wat zenuwachtig voor het digibord. Rowan en Delilah, beide leerlingen van de Europaschool in Muntendam, hadden erg hun best gedaan op hun werkstuk. Het was ook een bijzonder werkstuk waar ze veel tijd en voorbereiding in gestopt hadden, een spreekbeurt over het meisje van vak 13-F-3.

Door middel van een goed verzorgde powerpoint presentatie brachten ze het korte leven van kleine Sophia onder de aandacht. Sophia Pieternella van Vondel was haar naam voluit, het meisje dat de oorlogswinter 1944-1945 niet overleefde. Iedereen in de klas luisterde geboeid en deed actief mee in de vragenronde die er bij hoorde. Na afloop van hun presentatie kregen ze een warm applaus, een groot chocolade ei en een prima cijfer, een 10!

Ook meester Hendrik Lubben kreeg een prijsje omdat zijn klas als eerste een spreekbeurt verzorgde over het meisje van vak 13-F-3. Na afloop van de presentatie door Rowan en Delilah gaf Bert van Vondel nog een extra geschiedenis gastles en vertelde hij nog een heel oud familiesprookje waarin heel veel waarschuwingen en oplossingen in verborgen zijn. Alles met elkaar was het een geweldige ochtend.

De Hongerwinter in Nederland, dat is het thema van de gastlessen waarmee het schooljaar 2017-2018 begon. In samenwerking met de gemeente Oldambt en met ondersteuning van wethouder B. Boon verzorgde gastdocent Bert van Vondel uit Scheemda op alle scholen in het Oldambt gastlessen Vredesonderwijs. Ook het SOOOG (Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen) onderschreef de waarde van de gastlessen door deze financieel te ondersteunen voor alle scholen binnen haar gebied. Vredesonderwijs is meer dan het in herinnering terug brengen van een periode die bekend is geworden als de Tweede Wereldoorlog. Lijden, leed en dood is niet uniek of exclusief verbonden aan Adolf Hitler en misdadige NAZI’S. Voor die tijd en ook daarna is en wordt de wereld nog steeds geteisterd door oorlogen, zoals nu in Syrië en Yemen.

Van Vondel houdt zich ruim 40 jaar actief bezig met oorlog & vrede, over achtergronden, oorzaken en gevolgen. In de afgelopen 20 jaar heeft hij veel onderzoek verricht naar de rol en invloed van propaganda en nep-nieuws. De afgelopen 12 jaar heeft hij gastlessen verzorgd op honderden scholen in Nederland, aan ca. 550 groepen 8 – 7/8 van het basisonderwijs. Niet alleen in de provincie Groningen maar ook ver daarbuiten. Van Vondel is een verteller en heeft met name met kinderen een directe verbinding. Hij weet hen moeiteloos voor uren geboeid aan zijn lippen te binden. Zijn doel is het kinderen maar ook leerkrachten bewust te maken dat leugens en bedrog machtige en dodelijke wapens zijn. Hij motiveert de leerlingen hun rol te zien en verantwoordelijkheid te nemen en niet als willige schapen alles klakkeloos voor waarheid aan te nemen. Hij zet ze met behulp van praktische voorbeelden aan om het Nadenken te stoppen en dit te vervangen door Zelfdenken. Oorlogen zijn altijd het resultaat van misleiding en bedrog. Dat de Vredeslessen als waardevolle aanvulling op het bestaande lespakket gewaardeerd worden wordt ook onderschreven door de leerkrachten, zoals door Jolanda Frima, leerkracht op OBS De Noordkaap in Oostwold.

“Ademloos hebben de kinderen de hele ochtend zitten luisteren naar onderwerpen als oorlog, vrede, wapens massagedrag en symbolen die je ook nu nog overal en dagelijks tegenkomt. Niets is wat het lijkt, er zijn zoveel soorten waarheden. Niet NA-denken maar ZELF-denken is wat de kinderen wordt geleerd. Als je denkt dat een ochtend lang les geven over een onderwerp te veel is voor een groep drukke pubers? Fout! Ademloos hebben ze de hele ochtend geluisterd, het was te kort, echt! De kinderen werden zich er bewust van dat veel al voorbedacht is. Dat er een hoop zaken zijn die als vanzelfsprekend en normaal worden beschouwd, terwijl dat helemaal niet waar is. Spontaan nodigden wij Bert uit om te blijven om in de middag verder te gaan met zijn verhaal, hij heeft een schat aan parate kennis. Vredesonderwijs, een aanrader voor alle bovenbouwgroepen en wat ons betreft laten we hem het volgend jaar zeker terugkomen.”

Op dinsdag 20 juni 2017 maakte Bert van Vondel weer zijn opwachting bij de reformatorische basisschool Rehoboth in Geldermalsen. Ook op deze school neemt hij de kinderen van de groepen 8 mee onder de geschiedenisdouche. Hij toont verrassende voorbeelden van misleiding en bedrog, over hoe de leugen regeert en het hoofd verdraaid, dat waar-neming en werkelijkheid totaal verschillende zaken zijn. Hij vertelt hen over zelf denken, kritisch zijn en altijd je ogen open houden en dat kennis en wetenschap over ‘oorlog’ zeer zeker niet gelijk en beperkt is aan de periode rondom de Tweede Wereldoorlog.

Hij had het over echt- en nepnieuws, over leugens, waarheid en bedrog. Bert is echt een verteller, hij neemt de kinderen en de leerkracht vanaf het eerste moment letterlijk mee ‘back-to-the-future’. Met hier en daar een kwinkslag wist hij het leugenverhaal van Nayirah Al Sabah te brengen en ook de door Bradley Manning via Wiki-leaks naar buiten gebrachte informatie kwam aan bod, met daarnaast de huidige oorlogsituatie in Syrië, Jemen en Oekraïne. Met deze gastles in Geldermalsen sluit Bert traditioneel het schooljaar af. Volgend jaar hoopt hij weer zijn bijdrage kunnen leveren, niet alleen op deze school maar alle scholen die Vredesonderwijs van belang achten.

“Na-denken over de oorlog o.l.v. een DES-kundige..”

Met hoge verwachtingen en een flinke dosis nieuwsgierigheid nam ik plaats om te luisteren. Oorlog.. vriend.. vijand.. goed… fout? Onthullend en verwarrend.. dat zijn de woorden die naar boven komen. Hoe vaak nemen we dingen aan die in werkelijkheid heel anders zijn. Zet je hoofd ‘aan’, dat is van groot belang, want..

Niets is wat het lijkt!!

Een bijzondere dag, bedankt!

Dianne van de Merbel – leerkracht groep 8, Rehobothschool, Geldermalsen

“Op 18 mei 2017 is Bert van Vondel de gehele morgen bij ons op school geweest om te vertellen over geschiedenis. Hij behandelt de periode van de Eerste- tot en met de Tweede Wereldoorlog. Maar bovenal maakt hij de kinderen duidelijk dat ze alles kritisch moeten bekijken en niet alles voetstoots aannemen.

Hij maakt veel gebruik van aanschouwelijk materiaal. Dit was een boeiende ochtend voor de kinderen, ze hebben hier ook echt van genoten.
Bert komt al vele jaren bij ons op school om deze geschiedenisles te geven. We hopen hier zeker ook in de toekomst mee door te kunnen gaan”

Koos Hageman – leerkracht groep 8, De Kleine Dollard, Winschoten

“Op woensdag 17 mei 2017 was Bert van Vondel te gast op de Theo Thijssenschool in Sappemeer. Hij heeft de kinderen en de meester meegenomen op een reis door de geschiedenis. We hebben van 8.30 tot 12.30 ontdekt dat we niet zomaar alles moeten geloven wat ons wordt voorgehouden. Niet nadenken, maar zelf denken. Niet zomaar van alles aannemen, maar zelf controleren of het klopt.

Bert vertelt een fascinerend verhaal. Hij weet de klas te boeien met heel veel informatie, die voor kinderen goed te begrijpen is. Met een heleboel bijzondere spullen, zoals helmen, geweren, kranten en foto’s, maakt hij het verhaal nog aanschouwelijker voor kinderen.

Hij heeft laten zien waarom de geschiedenis zo belangrijk is; je kunt er iets van leren. Als je iets wilt veranderen, moet je begrijpen hoe en waarom dingen zijn gebeurd. Leugens, propaganda en desinformatie zijn van alle tijden en de geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaar.

(Leerlingen beelden de American-Stiff-Arm-Salute’ uit welke in 1892 met goedkeuring van president Benjamin Harrison op ‘Columbus Day’ – de Amerikaanse nationale eenheidsdag – als begroetingsceremonie op de openbare scholen in Amerika werd ingevoerd. Onder deze armgroet trok Amerika in 1917 ten strijde.)

Bert neemt ons mee van de Boerenoorlog, via WOI en WOII naar de conflicten in de huidige tijd. Hij laat zien dat je deze gebeurtenissen niet los van elkaar kunt zien en dat geld en macht er de belangrijkste drijfveer achter is.

Ik hoop dat de kinderen door deze ervaring hebben geleerd zich niet te laten beïnvloeden en zelf te denken. Een aanrader voor elke school.”

Niels Cremer – leerkracht groep 8, Theo Thijssenschool, Sappemeer.

Op woensdag 3 mei 2017 verzorgde Bert van Vondel op Burg. Verkruisenschool een ochtend lang Vredesonderwijs. Ook op deze school is het al haast een jaarlijks terugkerende traditie dat hij de kinderen van groep 8 meeneemt in een spannende geschiedenisdouche over oorlog en vrede. Hij vertelt hen over zelf denken, kritisch zijn en altijd je ogen open houden. Bert is echt een verteller, hij neemt de kinderen en de leerkracht vanaf het eerste moment letterlijk mee ‘back-to-the-future’. Hij had het over ‘verdieping’ en ‘hoogtevrees’ en natuurlijk kwam Sinterklaas met die Dikke Piet ook even langs, net als het Heilige Hout dat uit de rode theedoek tevoorschijn getoverd werd. Hij had het over echt- en nepnieuws, over leugens, waarheid en bedrog. Het leugenverhaal van Nayirah Al Sabah en ook de wikileaks-film van Bradley Manning kwam tevoorschijn op het digibord. Het was – ook dit jaar weer – een zeer geslaagde ochtend.

“Beste Bert van Vondel,

De les was erg indrukwekkend en vooral interessant. Toen ik jouw kant van de verhalen hoorde was ik verbijsterd dat oorlog zo ging en gaat! Wat moet het vreselijk zijn geweest voor al die mensen, de mensen die alles zijn verloren. Het stukje dat je vertelde over je overleden zusje, raakte me wel erg en het aller ergste vond ik het filmpje met de helikopter.

Ik vind het goed dat jij tijd maakt om kinderen van onze leeftijd verhalen te vertellen over de geschiedenis. Ik heb me geen moment verveeld! En ik heb zoveel nieuwe dingen geleerd die ik waarschijnlijk nooit meer ga vergeten. Namens de klas: we zouden het heel leuk vinden als je nog een keer zou komen. Ik hoop dat jij mensen aan het denken zet om de wereld te verbeteren. Ik denk dat je ver zou komen.

Mijn complimenten, echt waar! Respect! Ik heb de hele les geconcentreerd geluisterd en gekeken. Ik vond het erg leuk dat je er was en dit allemaal wilde vertellen.”

Met vriendelijke groet,

Ilse Veldhuizen – leerling groep 8, Burg. Verkruisen school, Muntendam

Woensdagmorgen, 5 april 2017, gaf Bert van Vondel, gastdocent van Stichting Vredesonderwijs Nederland de kinderen van groep 8 een onderdompeling in wereld- en oorlogsgeschiedenis. Door zijn enthousiasme en manier van vertellen hield hij de leerlingen de hele ochtend geboeid bij de les. Hij had ook dit jaar weer veel originele spullen bij zich en 6 sterke leerlingen hielpen maar wat graag om alles de klas in en weer uit te brengen. Van alles kwam er uit de kisten, dozen en zakken zoals geweren en helmen maar ook documenten en kranten uit de oorlogen waar hij over sprak.

“Geschiedenis is een vertelvak”  is zijn motto en dat is hem ook deze keer weer goed gelukt, de kinderen waren de hele ochtend geboeid. Bert leert de leerlingen op een andere manier kijken, vertelt ze over het verschil tussen denken en weten en vooral ook.. dat ze niet alles klakkeloos moeten geloven, kritisch moeten zijn en zelf onderzoek moeten doen, “de leugen wordt met dezelfde letters geschreven als waarheid” en er wordt wat afgelogen!

“Bert is een graag geziene gastdocent bij ons op school. Al jaren weet hij de leerlingen van groep 8 te boeien met zijn leerzame, boeiende en op z’n tijd ook humoristische manier van lesgeven over Vredesonderwijs. De meeste leerlingen hangen aan zijn lippen. Bert probeert de leerlingen zelf te laten denken en niet klakkeloos te geloven wat je ziet of hoort.

Het is elk jaar weer een geweldige morgen. Hij weet aan te zetten tot denken, en toch blijkt altijd weer hoe beïnvloedbaar we zijn en hoe makkelijk we toch ‘de leider en de media volgen. Deze gastles geeft veel stof tot denken en inzichten er er wordt zeker nog vaker over gesproken in de groep.

Volgend schooljaar zijn we zeker weer van de partij!”

Feika Stuut, leerkracht groep 8, CBS de Vossenburcht, Winschoten

Maandag 3 april 2017 gaf Bert van Vondel, gastdocent van Stichting Vredesonderwijs Nederland, aan de kinderen van groep 8 van de St. Anthoniusschool in Sappemeer een ochtend lang Vredesonderwijs. Bert maakt er elk jaar een soort van cabaret van. Door zijn beeldende manier van lesgeven weet hij de kinderen helemaal mee te nemen in het verhaal. Hij zet de leerlingen onder een geschiedenisdouche, vertelt over Verdiepingen, Versnellingen, over Sinterklaas en heeft het over ZELF-denken. Bert geeft voorbeelden van manipulatie, leugens en list uit eerdere oorlogen, over het gruwelijke propaganda-zeepsprookje uit de Eerste Wereldoorlog en laat ook in deze groep het heilige hout rond gaan. Een enthousiaste groep kinderen die ook daadwerkelijk en aantoonbaar de essentie van zijn verhaal wisten uit te filteren: geloof niet zomaar iets, maar controleer alles!

“Bert, bedankt voor weer een leerzame ochtend waarin de kinderen een reis maken door de geschiedenis. Waarin ze leren zelf-te-denken. Je hebt veel materialen meegenomen, waardoor het allemaal nog meer tot leven komt. Elk kind zou deze reis met Bert moeten beleven.”

Roos Claassen, leerkracht groep 8, St. Anthonius. Sappemeer

Hij had het over des-kundigen, versnellingsbak, verdieping en hoogtevrees, dingen waarbij je niet gauw de verbinding zou leggen naar Vredesonderwijs. Zelfs Sinterklaas & Dikke Piet, Grote Smurf en een Rode Regenboog kwamen voorbij. Hij zette de kinderen aan om – in plaats van na-te-denken – zelf-te-denken.

De kinderen als soldaat, met helm, geweer en wapen en Bert die als nepgeneraal speels commando’s geeft, ‘Helm op, Helm af’. Het Heilige Hout doet zijn ronde door de klas en zelfs een peloton kinderen marcheert de de klas uit. Iedereen is onder de indruk van zijn verhaal, zijn voorbeelden en de vele authentieke materialen die de kinderen mogen zien en aanraken. Eigenlijk is het geen gastles, maar een beleving.

“Een interessante en leerzame ochtend. Bert is veel aan het woord, ik heb mij er over verwonderd hoe lang de kinderen aandachtig geluisterd hebben. De kinderen zijn de hele ochtend betrokken geweest. De vele materialen zijn interessant en maken indruk!”

Corianne de Jonge, leerkracht groep 7/8, CBS Sjaloom, Meeden

Op woensdag 22 maart 2017 stond Bert van Vondel voor groep 8. De 24 leerlingen werden ondergedompeld in een geschiedenisdouche over oorlog en vrede, over zelf denken en kritisch zijn en blijven. Bert is een boeiende verteller en met zijn kennis wist hij kinderen en leerkracht vanaf het eerste moment te boeien. “Denken dat je denkt, terwijl je gedachten na-denkt die anderen je eigenlijk voor-gedacht hebben”.. stond op het digibord te lezen. Hij had het over ‘verdieping’ en ‘hoogtevrees’, over de Rode Regenboog, Sinterklaas & Dikke Piet en ook het Heilige Hout kwam langs. Bert had het over echt- en nepnieuws, over leugens, waarheid en bedrog. De kinderen als soldaat, met helm, geweer en wapen en Bert die als generaal speels de knoet zwaait, ‘Helm op, Helm af’.

De ‘Stars & Stripes Forever’, hand aan de plooi, op de borst en in de lucht. De kinderen zijn onder indruk van zijn verhaal, zijn voorbeelden en de vele authentieke materialen die de kinderen mogen zien en aanraken. Eigenlijk is het geen gastles, maar een beleving.

“Wederom (misschien wel voor de 10e keer) het verhaal van Bert van Vondel gehoord. Hij krijgt het voor elkaar om van 08.30 tot 12.30 uur de kinderen geboeid te laten luisteren. Zijn belangrijkste thema om zelf te denken, komt duidelijk naar voren. Bij de mars bleef toch ca. 70% zitten. Kinderen hebben nieuwe dingen gehoord. We hopen dat ze later in hun leven kritisch blijven denken en alle verhalen die ze horen tegen het licht houden”

Peter de Lange, leerkracht groep 8, De Vosholen, Hoogezand