In de algemeen bekende en gangbare geschiedschrijving is 13 maart 1938 dé datum van de zo genoemde Oostenrijkse Anschluss. Op 12 maart 1938 marcheerden Duitse troepen zonder een schot te lossen over de grens van de Oostenrijkse Republiek en werd ze onder de naam Ostmark door NAZI-Duitsland ingelijfd. In maart 1945 herkreeg de Oostenrijke Republiek door Russische troepen haar vrijheid, dit alles conform de opgetekende waarheid. Indien we ons echter wat meer en beter in de historie verdiepen geeft de werkelijkheid een iets genuanceerder en breder beeld.
Anders dan algemeen aangenomen wordt, kan gesteld worden dat de Oostenrijkse Anschluss geen door de Deutsche Republik voorgenomen, of exclusief door de National Sozialstischer Deutsche Arbeiter Partei van kanselier Adolf Hitler opgezette annexatie geweest is. Sterker nog, er is geen sprake van één Anschluss maar drie! De werkelijkheid gebied te zeggen dat ze in beginsel een puur Oostenrijks initiatief geweest is. Ze vind haar oorsprong 20 jaar eerder, in 1918!
In dat jaar eindige de Groote Oorlog, een oorlog die vanaf augustus 1914 nagenoeg geheel Europa dodelijk en onherstelbaar verwondde. Dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije kwam als verliezende oorlogspartij uit deze mensenslachting naar voren. Karel I, de Oostenrijkse keizer, besloot zich op maandag 11 november 1918, de datum van de algemene wapenstilstand, zonder zijn troon op te geven terug te trekken uit staatszaken. Met zijn gezin vertrok hij in zelfgekozen ballingschap.
De eerste Anschluss
De volgende dag, dinsdag 12 november 1918, besloot de Voorlopige Nationale Vergadering de Wet op de Staats- en Regeringsvorm van Deutschösterreich aan te nemen. Ze beriep zich hierbij op het in 1916 door de Amerikaanse president Woodrow Wilson geformuleerde zelfbeschikkingsrecht der volkeren. De nieuw gevormde republiek was ruim 118.000 km² groot en had meer dan 10 miljoen inwoners. Bij wet werd op 22 november 1918 vastgelegd uit welke provincies Deutschösterreich gevormd werd: Oberösterreich, Niederösterreich, Deutschböhmen, Sudetenland, Steiermark, Salzburg, Kärnten, Deutschtirol, Vorarlberg, allen gebieden met een meer dan 90% Duitstalige bevolking. Omdat een deel van de bevolking zich in eerste instantie bij Zwitserland wilde aansluiten werd het voormalige kroonland Tirol-Vorarlberg gesplitst.
De oprichtingswet telde twee artikelen. In het eerste artikel omschreef de nieuwe republiek zich als democratisch en geweldloos, in het tweede artikel verklaarde Deutschösterreich zichzelf onderdeel van de nieuw gevormde Duitse Republiek! Een welbewuste, door de Oostenrijkers zelfgekozen en gewenste aansluiting die ze bij wet vastlegde, de feitelijke (en eerste) Anschluss!
Het eerder genoemde zelfbeschikkingsrecht der volkeren was voor de geallieerden echter niets meer dan een usefull tool, als het uitkwam niet meer dan een dode letter op een vodje papier. Het was hen er juist alles aan gelegen de Oostenrijks-Hongaarse Dubbelmonarchie finaal te ontmantelen. Het had tot in detail plannen uitgewerkt haar oorlogstegenstanders – zowel het voormalige Duitse Keizerrijk als de Oostenrijks-Hongaarse Dubbelmonarchie – in een veelheid van nieuw gevormde rompstaten en staatjes te versnipperen. Onder het credo verdeel en heers werd het recht op zelfbeschikking der volkeren naar wil en believen verleend dan wel onthouden. Omdat de uitdrukkelijke wens en wil van de Oostenrijkers niet paste in de geallieerde Europese staats(her)vormingen werd Deutschösterreich het recht op zelfbeschikking ontnomen!
De Hooge Geallieerde Raad bepaalde in 1919 bij resolutie elke maatregel die direct of indirect de politieke of economische eenwording van Oostenrijk met Duitsland kon bevorderen onwettig. In een opeenvolging van opgelegde verdragen werden de overwonnen Centraal Europese Rijken ontmanteld. Verdragen zoals het Verdrag van Versailles van 22 juni 1919, waarin het Duitse Keizerrijk werd opgedeeld; het Verdrag van St. Germain van 10 september 1919 waarin Oostenrijk werd versnipperd en het Verdrag van Trianon van 4 juni 1920 waarin Hongarije werd uitgebeend. Het Protocol van Geneve van 4 oktober 1922 bepaalde dat zonder uitdrukkelijke toestemming van de Volkenbond geen politieke of economische samenwerking met Duitsland toegestaan werd. Hoe ironisch, slechts met goedkeuring van de Volkenbond zelfbeschikking der volkeren toegestaan.
Op 10 september 1919 restte de Oostenrijkse Staatskanselier Karl Renner niets anders dan zijn handtekening te plaatsen onder het Verdrag van St. Germain. Daarin werd economische dan wel politieke aansluiting van Oostenrijk met Duitsland verboden. Deutschösterreich werd niet meer als landnaam toegestaan. Bij ratificering van dit verdrag ontstond op 21 oktober 1919 de Republiek Oostenrijk. Grote delen van haar grondgebied moest ze afstaan aan de door de geallieerden samengestelde nieuwe rompstaten Tsjecho-Slowakije en Joegoslavië en aan buurland Italië. Retrospectief kan gesteld worden dat het stuk voor stuk onrechtvaardige verdragen waren met als resultaat bewuste economische en politieke vernietiging. Verdragen waardoor staten vanuit het niets werden gecreëerd met desastreuze gevolgen voor haar bevolkingen, die na decennia van menselijke ellende, etnische zuiveringen, terreur en contraterreur leidden tot de volgende massaslachting, WOII
De tweede Anschluss
Voordat die slachting echter losbarstte vond een tweede, opeenvolgende Anschluss plaats, opnieuw geïnitieerd door Oostenrijk met eveneens desastreuze en verregaande gevolgen voor de totale Europese bevolking. Op 20 maart 1931 werd in Wenen tussen Oostenrijk en de Duitse Republiek onder de noemer Tolunie een verdrag ondertekend dat de economische samenwerking en grenzeloze eenwording tussen de beide Duitstalige republieken zou bevorderen. De regeringen in Londen en Parijs werden 48 uur vóór ondertekening geïnformeerd dat het verdrag als een voldongen feit te beschouwen was. De Britse regering diende officieel protest in bij de Duitse regering en verlangde dat het verdrag ter goedkeuring moest worden voorgelegd bij de Volkenbond. Frankrijk richtte haar protest tegen Oostenrijk en het Rothschild imperium bood de Oostenrijkse regering een afkoopsom van 150 miljoen shilling in ruil voor het eenzijdig opzeggen van het verdrag. Zowel Oostenrijk als Duitsland hielden echter voet bij stuk. Het zou de opmaat zijn naar een ongekende economische oorlog die miljoenen mensen aan den lijve zouden voelen.
Economische oorlogvoering als resultaat
Binnen enkele weken stak een economische crisis de kop op die haar weerga niet kende. Franse en Tsjecho-Slowaakse banken trokken hun saldi uit Oostenrijk terug, goud en deviezen stroomden binnen zeven weken in ongekende hoogtes het land uit, 11 mei 1931 staakte de grootste Oostenrijkse bank, de Credit Anstalt, (een Rothschild bank) al haar betalingen en ontwrichtte daarmee het Oostenrijkse betalingsverkeer. Andere banken volgden, de Oostenrijkse economie kwam tot stilstand en stortte volledig in .. economische oorlogvoering in Optima Forma
Het economische wapen richtte zich vervolgens op de Duitse Republiek, ook daar verdwenen in duizelingwekkend tempo goud en deviezen. De nieuwe Reichsbankpresident, Dr. Luther, wendde zich vergeefs om hulp tot de Britse en Franse regeringen. In juli 1931 verkeerde ook de Duitse economie in steeds grotere moeilijkheden. Niet alleen kleine maar ook grote banken raakten bankroet, wekenlang staakten de banken hun betalingen en alle buitenlandse kapitaal die nog in Duitsland aanwezig was werd bevroren. De economische crisis in Duitsland begon acuut te worden. Algemeen werd verwacht dat – als het land niet snel nieuwe kredieten wist te bemachtigen – de volledige Europese geldmarkt in elkaar zou storten. Ook in Nederland was de crisis voelbaar, diverse banken raakten in nood zoals de Amstel Bank in Amsterdam. Op 22 juli 1931 moest deze dochteronderneming van de Credit Anstalt surseance van betaling verleend worden. De crisis verlegde zich naar het Britse eiland, ook de Bank of England had miljoenen zware beleggingen uitstaan in Duitsland. De Engelse beleggers begonnen nu hun eigen bankrun en vorderden in september 1931 goud en deviezen op. De artificiële recessie liet zich in heel Europa en daarbuiten voelen…
De derde Anschluss
De economische crisis in Oostenrijk was finaal en totaal. Op 3 september 1931 wierp ze de handdoek in de ring door het verdrag met Duitsland te annuleren. Pas in januari 1933 zou de financiële storm gaan liggen maar zou het nog jaren duren voor Oostenrijk zich enigszins van de gevolgen van het economische vergeldingswapen herstelde. Van het beginkapitaal van de Credit Anstalt van 177.000.000 shilling restte na amper twee jaar slechts 1.000.000 shilling. De overheid nam een meerderheidsaandeel in de bank en de burgers draaiden daarmee op voor schade en verlies. Vijf jaar later, op 12 maart 1938, marcheerden Duitse troepen zonder enige tegenstand over de Oostenrijkse grens. Ze ondervonden geen weerstand en werden door de bevolking als helden met bloemen en gejuich begroet. Op 13 maart 1938 werd Oostenrijk als Ostmark ingelijfd bij het Derde Duitse Rijk, tegelijk óók de derde Anschluss
Resumerend kan gesteld worden dat:
a) Ruim voordat de Deutsche Arbeiter Partei (DAP), de voorloper van de latere National Sozialistische Deutsche Arbeiter Partei (NSDAP) werd opgericht én dat op moment dat de Oostenrijkse korporaal Adolf Hitler (de latere Duitse Führer) herstellende was van zijn in de oorlog opgelopen verwondingen – de eerste Oostenrijkse Anschluss plaats vond,
b) Ruim voordat de NSDAP aan de macht kwam in de Duitse Republiek, de tweede Oostenrijkse Anschluss een feit was,
c) Op 13 maart 1938 de derde Oostenrijkse Anschluss plaatsvond.