Op zaterdag 1 oktober aanstaande, op de 10e stand van Nieuwe Maan, vier ik met familie, vrienden en buren het eeuwenoude feest van Tanfana, de oude Germaanse godin van de vruchtbaarheid. Met dit jaarfeest werd de oogstperiode afgesloten en trof men de voorbereidingen voor het zaaien van het wintergraan. Tijdens Tanfana (ook bekend als de maangodin) werd de herfst-evening gevierd, het moment waarop de dag en de nacht ‘even’ (gelijk) zijn.
Onze voorouders, de oude Europese volkeren, waren nauw verbonden met de natuur. Voor hen was van levensbelang te weten wanneer te zaaien of te oogsten, kennis te hebben over groei en beschikbaarheid van vruchten en gewassen, van wisselingen van seizoenen en de daaraan verbonden standen van zon, maan en sterren. In hun ur-geloof op basis van de stand van de hemellichamen stond eerbied voor de natuur centraal, werd dit gevierd met feesten, verbonden aan de stand van de maan en zon.
Met het Yul(e)-feest bijvoorbeeld werd met de stand van Volle maan de geboorte van de nieuwe zon gevierd. Dan werd met het draaien van het wiel / joel het nieuwe seizoen ingeluid. Met Litha, de langste dag van het seizoen werd met het lichtfeest de zomerzonnewende gevierd. In totaal acht opeenvolgende jaargetijden- en seizoensgebonden feesten die verbonden waren aan maanstanden, het hele jaar(wiel) rond. Feesten die zich o.a. kenmerkten door (het vereren van het) licht, het ontsteken van vuur en het eten en drinken van de (overvloedige) voortbrengselen.
Tijdens Tanfana werden geschillen bijgelegd, werd door een ‘Ding’ recht-gesproken, (Geding – Herbist-Ding) verwisselden op de (jaar)markt goederen van eigenaar, werd er gedanst, gezongen, gegeten, gedronken, genoten, plezier gemaakt en was het de tijd om terug te kijken naar wat bereikt c.q. geoogst was en om openstaande ‘dingen’ af te handelen.
De naam Tanfana is meerlagig en heeft het een duale betekenis; Tan-Fana. Met het woord Tan(is / Tunes / Tunis) werd in vroeger tijden o.a. water(bron) aangeduid. Ter vergelijking: de oude riviernaam voor de Russische rivier de Don die in het verre verleden de naam Tanis droeg. Het woord verwijst eveneens naar plaatsen van beduiding aan het water gelegen. Tan-fana is gelijkend verbonden met de hemelgodin Tanit, godin van de vruchtbaarheid. Verder heeft Tan klankverwantschap met de woorden Stan dat staat voor steen en Tan dat staat voor boom. Bron, boom en steen zijn symbolen van voortbrengende kracht, waarbij de moedergodin Tan haar medewerking verleent. De steen staat zinnebeeldig voor de aarde, daar waaruit de mens volgens oeroude voorstelling in ur-sprung is ontstaan. Fan staat voor Fontein. Tanfana, bron van vruchtbaarheid.
Photo: Pixabay – license free images