Home » Columns » 1914 – 1945

1914 – 1945

Oorlogsketting – chain-of-death

31-jarige Wereldoorlog

Tientallen jaren enthousiast speur- en spitwerk in bibliotheken, archieven, naslagwerken en de meest uiteenlopende publicaties maakte duidelijk dat de Tweede Wereldoorlog onmogelijk plaats had kunnen vinden zónder de voorafgaande Eerste.

Sterker nog, in de loop van de jaren ben ik tot de conclusie gekomen dat er niet gesproken kan worden van twéé, los van elkaar staande, oorlogen maar dat ze één ondeelbare eenheid vormen. Beter, en historisch correcter zou het zijn als de beide oorlogen beschouwd zouden worden als één oorlog, als de Eenendertigjarige Wereldoorlog van de twintigste eeuw. Een oorlog die begon in 1914 en eindigde in 1945 met daartussenin een gewapende vrede, te vergelijken met de twee speelhelften van een voetbalwedstrijd onderbroken door een pauze.

We kennen in onze geschiedenis verschillende voorbeelden hiervan, zoals de Tachtigjarige Oorlog. Een oorlog die overigens geen 80 maar 82 jaar duurde en het gevolg was van een opstand in de Zuidelijke Nederlanden tegen de Spaanse overheersing. In 1566 braken dáár de eerste gevechten uit en pas in 1568 zouden ook de Noordelijke Nederlanden zich in de opstand mengen. Tot aan 1648 woedde de strijd, onderbroken door het 12-jarig bestand van 1609 tot 1621. Een periode van ‘vrede’ waarin (letterlijk volgens het woordenboek van Van Dale) er niet gevochten wordt.

Voor een beter historisch begrip zou de marge zelfs ruimer genomen kunnen worden en de Frans-Pruisische oorlog van 1870-1871 aan het rijtje kunnen worden toegevoegd, omdat die volgens velen de stamvader genoemd kan worden van de Eerste. Daarmee zou het in zijn totaliteit de Vijfenzeventigjarige Oorlog van 1870 tot 1945 genoemd kunnen worden. Door deze koppeling te maken zou de geschiedenis toch tekort worden gedaan, want ook dié oorlog stond niet op zichzelf, geen enkele oorlog staat op zichzelf! Als stalen schakels zijn alle oorlogen onderling met elkaar verbonden en vormen ze een onlosmakelijk geheel van een haast onmogelijk te verbreken morbide ketting van mensenslachtingen.

Uit: Wat Geschiedt & is – Geopolitiek schaakspel om de Europese macht – Fré Morel